Özel röportaj: Prof. Dr. Acemoğlu’ndan yapay zekâ uyarısı

Bloomberg HT’ye konuk olan MIT Ekonomi Profesörü Daron Acemoğlu, yapay zekânın otomasyona ve küresel büyümeye katkısını değerlendirdi.

Acemoğlu, yapay zekânın her açıdan hayatımızı değiştirecek bir teknoloji olduğunu belirttiği değerlendirmesinde, bu konu hakkındaki konuşmaların ve tartışmaların öneminin çok fazla olduğunu kaydetti. ChatGTP’nin çıkmasından sonra hem yatırımda hem de ilgide bir patlama olduğunu söyleyen Acemoğlu, yapay zekânın hayatımıza nasıl pozitif etki yapabileceğini tartışmamız gerektiğini belirtti.

“Türkiye’de birkaç şirket dışında şirketler ve politikacılar yapay zekâya hazır değiller”

Acemoğlu, 2019’da tüm Amerikan şirketlerinin teknoloji kullanımını irdelediklerini ve o dönem ABD’de yapay zekâya yatırım yapan şirketlerin oranının sadece yüzde 1,5 olduğunu açıkladı. “Yapay zekâda zaten yatırımı olan büyük şirketler başarılı olacak” diyen Acemoğlu, bu durumun hâlihazırda gelişmiş olan şirketlerin daha da büyümesine yol açacağını ve böylelikle eşitsizliğin artıracağını kaydetti. Öte yandan Acemoğlu, bu şirketlerin yapay zekâyı kullanıp sağlık sektörü gibi kendi alanları dışındaki alanlara girmeye çalışacağının da altını çizdi. Acemoğlu, ülkelerin yapay zekâ yarışı hakkında şu ifadeleri kullandı:

“Çin 2010’dan itibaren yapay zekâya önem vermeye başladı. Buna önem vermesinden bir tanesi de yapay zekânın sansüre uygun olduklarını anlamaları ve yapay zekâyı stratejik bir güç olarak görmeleri. Yapay zekada küresel bir regülasyon çok zor ancak küresel çapta bir regülasyon yapılabilirsek bu konuda çok daha başarılı oluruz. Yapay zekâ konusunda Avrupa’nın ve Türkiye’nin de inovasyona girmesi lazım. Türkiye ile Avrupa topluluğu arasında fark var çünkü Türkiye’deki işgücü hala düşük eğitim düzeyine sahip. Türkiye’de önemli birkaç şirket dışında şirketler ve politikacılar yapay zekâya hazır değiller. Türkiye’deki politikacılar yapay zekâ konusunda önemli bir hamlede bulunmadılar. Bence politikacıların diğer gelişmekte olan ülkelerle bu konuda blok kurmaları lazım. “

Acemoğlu, dünya genelinde işçilerin aşamayacakları engellere yönelik yapay zekâ sisteminin kurulması gerektiğini belirttiği değerlendirmesinde, “Teknoloji ve bilgi büyük şirketlerin elinde ve bu eşitsizlik yaratacak. Dünya bu zamana kadar bu kadar büyük şirket görmedi” dedi.

“Yapay zekâ konusunda ahlaki kuralların geliştirilmesi lazım”

Yapay zekânın gelişmekte olan ülkelere yardım edebilecek bir teknoloji olduğunu kaydeden Acemoğlu, bu teknolojinin dilde yaşanan uçurumları ortadan kaldıracağını belirtti. ABD’de yapay zekâ alanında yaşanan gelişmelere değinen Acemoğlu, “ABD’de vergi sistemi işçi alımı değil otomasyona destek veriyor. Biden döneminde ABD senatörleri yapay zekâya daha çok önem vermeye başladı. Yapay zekâ konusunda ahlaki kuralların geliştirilmesi lazım. Şu anda Silikon Vadisi’ndeki birçok çalışan bunu kabul etmiyor. Bence bu ahlaki bir yaklaşım değil” diye konuştu.

Türkiye’de özel şirketlerin ve kamu kurumlarının yapay zekâda dönüşüme nasıl başlaması gerektiği sorusunu cevaplayan Acemoğlu, “Medyanın yapay zekâ konusuna daha fazla ilgi göstermesi lazım. Şirketler yapay zekâyı ne zaman ve nasıl kullanacağını bilmeli. Kamu ve savunma sektöründe yapay zekâ çok önemli. Yapay zekâ kullanılarak kamu sistemimizde birçok şey iyileştirilebilir. Ayrıca kamunun bu konuda bir strateji geliştirmesi lazım. Öte yandan, yapay zekâyı kullanabilmek için daha eğitimli bir işgücüne sahip olmamız lazım” ifadelerini kullandı.